Małgorzata Okupnik: W niewoli ciała. Doświadczenie utraty zdrowia i jego reprezentacje

Zapraszamy do lektury książki Małgorzaty Okupnik "W niewoli ciała. Doświadczenie utraty zdrowia i jego reprezentacje", która ukazała się nakładem wydawnictwa Universitas.

Celem książki jest omówienie reprezentacji doświadczenia utraty zdrowia wskutek poważnej, przewlekłej, nieuleczalnej choroby somatycznej. Praca ma charakter interdyscyplinarny, jest monografią z pogranicza kulturoznawstwa, filozofii (fenomenologii) i literaturoznawstwa. Składa się z trzech części. Pierwsza jest poświęcona doświadczeniu utraty in genere, druga – doświadczeniu choroby i jej wymiarowi kulturowemu, trzecia – studiom wybranych reprezentacji doświadczenia utraty zdrowia (tekstów autobiograficznych i prac plastycznych). 

W patografiach można wyróżnić trzy zasadnicze tendencje przedstawiania choroby jako: kary, walki i wojny, podróży (przygody). W narracjach o chorobie zauważa się obecność jeszcze innego motywu, a mianowicie niewoli (szeroko rozumianej), której przyczynami są choroba i chorujące ciało. Pacjenci często swój los porównują do losu więźnia.

Relacje osób chorych na raka nazwano kancerografiami. Wnikliwym analizom poddano teksty Krystyny Kofty, Joanny Sałygi „Chustki”, Johna Diamonda, Jerzego Stuhra, ks. Józefa Tischnera. Uwzględniono kancerografię pisaną z perspektywy osoby współtowarzyszącej ‒ książkę Agaty Tuszyńskiej. Część Uwięzieni w ciele traktuje o patografiach Tony'ego Judta i Ulli-Carin Lindquist, chorujących na stwardnienie boczne zanikowe (SLA). Osobny rozdział dotyczy Józefa Czapskiego, który w swoim długim życiu wielokrotnie doświadczał utraty, m.in. wzroku.